بررسی تأثیر تماشاي ماهواره بر رضایتزناشویی و سایر ابعاد زندگی افراد متأهل

با جایگاهی که رسانه هاي گروهی و ارتباط جمعی از بدو تولد تا مرگ در زندگی امروزي بشر پیدا کرده اند،

می توان آنها را در زمره نهادهاي اجتماعی و یکی از عوامل عمدهي موثر بر فرآیند پذیرش هنجارها و ارزش

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ماهواره بر رضایت زناشویی و سایر ابعاد زندگی در میان افراد متأهل به

حاکی از آن است که تفاوت معنی داري بین ابعاد زندگی زناشویی افرادي که ماهواره تماشا می کنند، در

بدون شک عصر ما به این دلیل، عصر رسانه ها و ارتباطات لقب گرفته است که رسانه ها نقش تعیین کننده

جا باز کرده و مورد پذیرش قرار گرفته اند و هر قشري از جامعه متناسب با علایق خود از این رسانهها بهره

می گیرند. در این میان، وسایل ارتباط جمعی از آن حیث که به طور غیر رسمی و غیر مستقیم به جامعه

.( پذیري افراد می پردازند، نقش تعیین کننده اي بر عهده دارند (لاریجانی، ملکی تبار، 1386

رسانه از مصدر"رساندن" گرفته شده و رساندن یعنی اتصال دادن، چیزي را به دست کسی دادن و چیزي را

ساخته « ه» پسوند + « رسان » به چیز دیگر نزدیک کردن. به همین علت کلمهي رسانه از ترکیب بن مضارع

شده است.

ایدهي استفاده از ماهواره براي ارتباط مخابراتی بین دو نقطه از کرهي زمین، اولین بار در سال 1945 به

مطرح شد. اما به علت برخی محدودیت هاي فنی، « آرتورسی کلارك » وسیلهي نویسندهي بریتانیایی به نام

عملی شدن این نظریه تا اواخر دههي 50 میلادي یعنی 1957 طول کشید.

ظهور ماهواره، ساختار اطلاع رسانی را دگرگون کرد و دنیاي غیر صنعتی و حتی صنعتی را به تکاپو واداشت.

عمده ترین ویژگی ماهواره، گسترش حجم مخاطب ثابت و همزمان رسانه ها باشد.

محتواي برنامه هاي ماهواره اي است. برخی بر این باورند که بهره گیري از ماهواره، یک دانش است که باید

.( آن را آموخت و برخی دیگر بر مضرات ماهواره تاکید دارند (لاریجانی، ملکی تبار 1386

تعداد شبکه هاي ماهواره اي فعال در جهان 17666 شبکه است که از این تعداد حدود سه هزار شبکه در

داخل ایران با دیش ها و آنتن هاي معمولی قابل دریافت هستند. از این تعداد شبکه، حدود 74 شبکه

مخصوص تبلبغات مد لباس و لوازم آرایش است. نکته قابل توجه در زمینه تغییر دیدگاه جوانان نسبت به

در حال رشد است.

بیشتر مخاطبان سریال هاي ماهواره اي، همسران جوان هستند. نگاهی به پژوهش ها نشان می دهد که این

گروه، بیشترین یادگیري را از این سریال ها خواهند داشت. زیرا بیشترین موقعیت مشابه را براي تجربه این

سریال ها، مشکلات بیشتري را برایشان به همراه خواهد داشت. مسئله مهم دیگر این است که تکرار این

.( کمک خواهد کرد (براتی سده، 1389

روابط زن و شوهر به منزله هسته اصلی خانواده بر بسیاري از ابعاد حیاتی انسان تأثیرگذار است. چگونگی

زندگی زناشویی می تواند بر رضایت یا نارضایتی فرد از زندگی، رضامندي یا نارضایتی شغلی، نحوهي تربیت

فرزندان و میزان موفقیت در امور مختلف زندگی تأثیرگذار باشد.

محققان رسانه و روانشناسان اجتماعی به تلویزیون خوش بین نیستند. تلویزیون واقعیت خاص خودش را از

دنیا به مردم نشان می دهد. بسیاري از مخاطبان تلویزیون، جهان پیرامونشان را همانگونه می بینند که

رسانه محبوبشان به تصویر می کشد. پژوهش ها نشان می دهد افرادي که برنامه هاي خشونت آمیز می

بینند، جامعه را نا امن تر می دانند. همین افراد وقتی سریال هایی می بینند که خانواده هایی پرآسیب را به

رسانه می گیرند. البرت باندورا نظریه یادگیري اجتماعی را مطرح کرد. نظریه او به طور ویژه با ارتباط جمعی

مرتبط است، طبق نظریه او بسیاري از رفتارهایی که ما از طریق الگوبرداري می آموزیم، ابتدا از رسانه هاي

جمعی مشاهده کرده ایم. باندورا معتقد است که با تکرار، امکان الگوبرداري افزایش می یابد. نکته مهم در

مختلفی از آنها به نمایش در می آید. نکته مهم دیگر در نظریه او این است که یادگیري از رسانه را فوري

نمی داند. باندورا به الگوبرداري تأخیري اعتقاد دارد. یعنی تصویر و کلام در ذهن مخاطب ثبت می شود و

وقتی مشوق هاي کافی در محیط باشد، آنها را بروز می دهیم.

سلامت، استحکام و اقتدار عاطفی خانواده در گرو برخورداري اعضاء از بصیرت، بینش اجتماعی و آگاهی هاي

لازم در جهت سازندگی و پیشگیري از درگیري ها، تضادها و کج روي ها است. بی تردید خانواده هاي لجام

گسیخته، جامعه متزلزل را پدید می آورند. جامعه اي که در آن نشانی از خانواده هاي سالم یافت نشود،

.( میزان طلاق و از هم پاشیدن نظام خانواده روزبه روز افزایش می یابد (حسینی، 1386

طی آن یک زوج با بیان افکار و عواطف می کوشند » زین و آیتزنف رابطهي زناشویی را فرایندي می دانند که

.( جان برناردز، 1388 ) « به سوي تفاهمی هرچه کامل تر در تمام سطوح حرکت کنند.