راه‌های انس با نماز/ حق نماز از منظر امام سجاد(ع) چیست؟
سید الساجدین(ع) می‌فرمایند: حق نماز این است كه بدانى نماز، درآمدن به پیشگاه معبود یگانه است و تو در نماز پیش روى او ایستاده‌اى! پس آن‌گاه كه بر این حقیقت آگاه شدی، سزاوار آنى كه در نماز ایستى.
هیچ وسیله‌ای مستحكم‌تر و دائمى‌تر از نماز براى ارتباط میان انسان با خدا نیست، خداوند در قرآن می‌فرماید: برای یاد من و ذكر من نماز بپادارید، «اقم الصلوة لذكری»، ناآشناترین انسان‌ها رابطه خود را با خدا به وسیله نماز آغاز مى‌كنند و برجسته‌ترین اولیاى خدا نیز بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز مى جویند.
مرغ مألوف كه با خانه خدا انس گرفت/ گر به سنگش بزنی جای دگر می نرود (سعدی)
عیب‌یاب نماز
جایگاه و اهمیت نماز، شرایط، آثار و كاركردهای آن بر همگان واضح است و هر كس بنا بر اعتقادات و باورهای خود به گونه‌ای با نماز ارتباط برقرار می‌سازد و این واجب الهی را اقامه می‌كند، اما اینكه چگونه می‌توان با نماز انس گرفت و با اشتیاق و علاقه وافر آن را اقامه كرد، پرسشی است كه برای بسیاری از نمازگزاران نیز لاینحل مانده است؛ زیرا با وجود جایگاه والا و توصیف‌های بلندی كه پیرامون نماز در آموزه‌های دینی ارائه شده است، اقامه این فریضه چه بسا به صورت تكراری و كلیشه‌ای در آمده و آن‌گونه كه بایسته و شایسته مقام آن است، به قداست و اهمیت آن توجه نمی‌شود.
به همت مركز تخصصی نماز بر آن هستیم تا در چند شماره، برخی از راهكاری انس با نماز را مرور كنیم تا به این وسیله هم‌زمان با عیب‌یابی دقیق، دیوارهای فاصله بین خود و خدا را از میان برداشته، با شور و شوق وصف ناپذیری به اقامه آن نماز بپردازیم.
* تقویت خداباوری و دلدادگی
همه ما آفریده خدا هستیم و بنده او، خدایی كه تار و پود وجود ما را با لطف و عنایت خود به هم پیوند زده و بند بند وجودمان را با كرَم خویش آراسته است، خدایی كه برای زندگی بهتر بندگان خود عجایب و شگفتی‌های فراوانی در زمین و آسمان تعبیه كرده كه با مرور زمان، یافته‌های دانشمندان، عظمت خالق و عجز و كوچكی انسان را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
نیز شگفتی‌هایی كه در بدن و خلقت خاكی انسان تعبیه شده كه اگر بشر دو پا بخواهد نسخه‌ای مشابه آن بسازد، نیازمند تجهیزات و فضایی گسترده و با صرف هزینه‌های هنگفتی است كه به فرض موفقیت، قطعاً بسیاری از كاركردها و مؤلفه‌های آن نسخه اصلی را نیز دارا نخواهد بود، شگفتی‌هایی كه در زمین و آسمان و دریا و خشكی حیرت و تعجب همگان را برانگیخته است.
وقتی انسان به این عظمت‌ها بنگرد، به حقارت و ناچیزی خود بیشتر واقف شده، از اینكه خدای بزرگ با تمام عظمت و قدرت و شوكت خود، به او فرصت زندگی و انتخاب و شناخت داده است، جبهه شكر می‌ساید و محبت و دوستی او را به دل خواهد گرفت و عاشق او خواهد شد.
این دلدادگی و عشق و محبت، زمانی بیشتر رخ خواهد داد كه بداند خدای قادر متعال با تمام بزرگی و عظمتش، بیشتر از هر كس و هر چیزی به انسان نزدیك بوده و به او عشق می‌ورزد و منتظر مراجعه انسان و مشتاق شنیدن صدای اوست، چه افتخاری از این بالاتر كه خدای مهربان، از میان تمام مخلوقات خود، انسان را برای همنشینی و هم سخنی با خود برگزیده است و فرصت و رخصت خلوت كردن و خواندن او را در هر زمان و مكانی را به او داده است.
خالق با عظمتی كه منتظر انسان است و مشتاق شنیدن صدای مناجات او، مگر نه این است كه هر عاشقی از خلوت با معشوق و سخن گفتن با او لذت می‌برد؟ پس ما چگونه عاشقی هستیم كه حتی لحظات و دقایقی را برای معشوقش صرف نمی‌كند و در پیشگاهش به نماز نمی‌ایستد؟
نمازی كه محكم‌ترین رشته الفت بین بندگان و خداست و تجلی بخش محبت و انس به خدای كریم و لحظه‌های عاشقی با معبود و محبوبی كه همنشینی و قرابت با او با هیچ لذتی همسان نیست، به همین سبب است كه سید ساجدان و زینت عابدان، می‌فرمایند: حق نماز این است كه بدانى نماز، در آمدن به پیشگاه معبود یگانه است و تو در نماز پیش روى او ایستاده‌اى، پس آن‌گاه كه بر این حقیقت آگاه شدی، سزاوار آنى كه در نماز ایستى، ایستادن كسى كه خواهنده و ترسنده، بیمناك و امیدوار و مستمند و زارى كننده است و خداى را بزرگ مى‌دارد.
و چه دردناك و تلخ است، وقتی خدایی با آن همه عظمت به سوی ما می‌آید و مشتاق دیدار و حضور ما بوده، ولی ما از او فاصله می‌گیریم، چه زیبا می‌فرماید امام سجاد(ع): «یَا رَبِّ إِنَّكَ تَدْعُونِی فَأُوَلِّی عَنْكَ وَ تَتَحَبَّبُ إِلَیَّ فَأَتَبَغَّضُ إِلَیْكَ وَ تَتَوَدَّدُ إِلَیَّ فَلا أَقْبَلُ مِنْكَ كَأَنَّ لِیَ التَّطَوُّلَ عَلَیْكَ...»؛ ای پروردگارم تو مرا می‌خوانی ولی من از تو رو می‌گردانم و تو با من دوستی می‌كنی ولی من با تو دشمنی می‌كنم و تو به من محبت كنی و من نمی‌پذیرم، گویا من منتی بر تو دارم.
بنابراین یكی از بهترین راهكارهای انس با نماز، شناخت خالق و آشنایی با الطاف و مراحم كریمانه اوست كه هر لحظه به سوی انسان روان می‌سازد و زندگی انسان را در سایه مهر و محبت خود هدایت می‌كند.
ادامه دارد...
منبع: خبرگزاری فارس